Jerzy Aleksander Braszka, urodzony 6 października 1932 roku w Rypinie, to postać, która pozostawiła znaczący ślad w polskim świecie sztuki. Zmarł 6 maja 2000 roku w Krakowie, a jego kariera obejmowała szereg dziedzin artystycznych.
Jako aktor teatralny rozpoczął swoją działalność w 1961 roku, a pięć lat później zadebiutował także na ekranach telewizyjnych. Jego talent zaowocował również w przemyśle filmowym, gdzie zadebiutował w 1973 roku. Dodatkowo, w latach 1975–1976 pełnił rolę lektora radiowego, użyczając swojego głosu w kolejnych projektach medialnych.
Życiorys
Jerzy Aleksander Braszka jest znanym aktorem, który swoją karierę teatralną rozpoczął w Rozmaitościach w Krakowie, gdzie występował do 1964 roku. Jego talent zyskał uznanie w kolejnych teatrach, w tym w Dramatycznym w Wałbrzychu w latach 1964–1965.
W kręgu jego twórczości znalazł się także Dolnośląski teatr w Jeleniej Górze (1965–1966), a następnie teatr im. Osterwy w Gorzowie Wielkopolskim. W latach 1971–1973 związany był z Powszechnym teatrem w Łodzi.
Od 1972 do 1977 roku występował w Eref-66 w Krakowie, a kolejno w teatrze Ludowym w Nowej Hucie (1975–1980) i teatrze im. Żeromskiego w Kielcach. Jego ostatnim etapem teatralnym był Maszkaron w Krakowie, gdzie pracował w latach 1983–1995.
W 1970 roku zadebiutował w filmie telewizyjnym, a jego kariera filmowa rozwinęła się w 1973 roku za sprawą debiutu w kinie. Jego dorobek artystyczny odzwierciedla znaczącą obecność w polskiej kulturze teatralnej i filmowej.
Filmografia
Filmografia Jerzego Aleksandra Braszki obejmuje szereg ról o różnorodnym charakterze, dowodząc jego wszechstronności jako aktora. Jego debiut filmowy miał miejsce w 1973 roku, kiedy zagrał w filmie „Ciemna rzeka”, wcielając się w postać milicjanta Stelmacha. Przez kolejne lata pojawiał się w wielu produkcjach, biorąc udział w filmach o zróżnicowanej tematyce.
W 1974 roku aktor wystąpił w „Rówieśnikach” jako Jaworski oraz w „Orle i reszce” jako major polskiego wywiadu, a także zagrał oficer UB w filmie „Ile jest życia”. Jego kariera rozwijała się, a on sam zaczął częściej przyjmować różnorodne role. Przykładem jest rola major w „Krótkim życiu” z 1976 roku, oraz aktorski popis w „Gdzie woda czysta i trawa zielona” z 1977 roku, gdzie wcielił się w postać Ostaja.
W 1980 roku zagrał adiutanta pułkownika Kesslera w „Polonii Restitucie” oraz pojawił się jako epizod w filmie „Zamach stanu”. Dwa lata później, braliśmy go pod uwagę w produkcjach takich jak „Katastrofa w Gibraltarze”, gdzie zagrał Józefa Retingera, pracownika ambasady Polski w Wielkiej Brytanii oraz „Kabaret Brunona Rajcy”.
W 1985 roku wcielił się w Władysława Gomułkę w filmie „Kwestia wyboru” oraz miał epizodyczną rolę w „Zamachu stanu”. Jego występ w „Czasie nadziei” z 1986 roku jako Karol Szostak utwierdził go w pozycji uznanego aktora. W tym samym roku wystąpił również w filmie „Kryptonim ‘Turyści’” jako Sergiusz Rubacki, niezwykle interesująca postać współpracownika amerykańskiego wywiadu.
W swojej filmografii nie zabrakło również wybitnych ról, takich jak Karol Szostak w „Godności” z 1984 roku oraz w „Przeprawie” z 1988 roku, gdzie odgrywał komunistę i współpracownika „Karola” w Lublinie. W sumie, Braszka zdołał pokazać swoje umiejętności aktorskie w wielu różnorodnych produkcjach, co potwierdza jego zdolności i zróżnicowany dorobek.
Nagrody
Warto zaznaczyć, że kariera Jerzego Aleksandra Braszki jest pełna znaczących osiągnięć w dziedzinie teatru. Jego prace były wielokrotnie nagradzane, co potwierdzają poniższe wyróżnienia.
- 1972 – Szczecin – VII Ogólnopolski Przegląd Zawodowych Teatrów Małych Form – nagroda jury za występ w monodramie „Przed grudniem” autorstwa Jana Bijaty, wystawionej w Teatrze „Eref 66” w Krakowie,
- 1977 – Szczecin – XII Ogólnopolski Przegląd Zawodowych Teatrów Małych Form – II Nagroda Publiczności oraz nagroda jury za rolę w monodramie „Ostrożnie z ogniem” Leszka Konarskiego, również w Teatrze „Eref 66” w Krakowie.
Źródła
Oto zbiory, w których można znaleźć informacje o Jerzym Aleksandrze Braszce:
- Jerzy Aleksander Braszka w bazie filmpolski.pl,
- Jerzy A. Braszka, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby) [dostęp 2021-04-08],
- Jerzy Aleksander Braszka w bazie IMDb (ang.),
- Jerzy Aleksander Braszka w bazie Filmweb,
- Jerzy Aleksander Braszka na zdjęciach w bazie Filmoteki Narodowej „Fototeka”.
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Włodzimierz Łapiński | Dominika Markuszewska | Rafał Cieszyński | Chaja Goldstein | Ewa Decówna | Zbigniew Suszyński | Stella Czajkowska | Bogdan Jan Balcerowicz | Stanisław Gratkowski (grafik) | Joanna LazerOceń: Jerzy Aleksander Braszka